Ongenaakbaar en moederlijk tegelijk

De post bracht vandaag Alexandre Dupouys Yva Richard | L’âge d’or du fétichisme, een boek dat in november 1994 verscheen ter gelegenheid van een tentoonstelling over Yva Richard tijdens de Mois de la Photo in Parijs. Bovenstaand portret uit dat bijzondere oeuvre had ik kort ervoor al uit de archieven (Les Larmes d’Eros) van Dupouy aangekocht, en mede gelet op de prijs die ik ervoor heb betaald (mijn duurste foto-aankoop ooit), lijkt het er nu toch echt op dat ik als petit collectionneur vaker zal bezwijken voor wat zich op dit specifieke verzamelgebied nog meer aan moois kan aandienen.

Afgebeeld is hier – opnieuw – Nativa Richard, zijnde de echtgenote, zakenpartner *) en muze van Jules Richard. Samen fabriceerden ze in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw lingerie, badmode en later ook fetish-kleding onder de merknaam Yva Richard. Ze verkochten hun eigen creaties alleen op dinsdagen en vrijdag in hun Parijse salon, en via postorders aan klanten in andere delen van de wereld.

Voor nieuwe collecties werd geadverteerd in licht-pikante, Franse tijdschriften als Le Sourire en La Vie Parisienne; aanvankelijk alleen met illustraties van het betreffende ondergoed, maar gaandeweg ook steeds vaker met foto’s als deze. De distributie ervan werd een succesvol verkoopkanaal op zich. Nativa poseerde er geruime tijd zelf voor; pas vanaf de eerste helft van de jaren dertig was het ‘La môme Inette’ (een jongere, donkerharige schoonheid) die toen nog voor even het gezicht van het merk werd.

Alexandre Dupouy geldt wereldwijd als de grootste en misschien wel enige specialist in de fotografie van Yva Richard. Ik moest als intredend Yva-adept dus wel even wat aan afgunst wegslikken toen ik zijn boek erover eenmaal in handen had: ja godallejezus, wat valt hier nou nog tegenop te verzamelen?

Daar kwamen evenwel al gauw wat broederlijke gevoelens voor in de plaats, want je deelt beiden toch maar mooi eenzelfde fascinatie voor wat Dupouy typeert als een op zichzelf staand fenomeen in het ruim gesorteerde erotische fotogenre van de Années Folles: een oeuvre opgebouwd rondom de verschijning van een wat oudere, voluptueuze vrouw, die als fotomodel nota bene ook nog een amateur en het uithangbord van haar eigen ontwerpen was. Nativa, zo stelt Dupouy, was bovendien nog een witte raaf in haar business door de klasse en de evenwichtigheid die ze voor de camera uitstraalde.

Mits niet te zeer afgeschrokken door de lederen corsetten, de killer heels, de knielaarzen en de zweepjes die ze ten tonele voerde, zou ik zelf denken dat er ook wel mannen zijn die juist vielen voor de suggestie van benaderbaarheid (het moederlijke?) en de humor die ze in haar mimiek mee verpakte. Pech daarom dat Nativa en Jules honderd jaar na dato óók voor Alexandre Dupouy nog bovenal mysterieuze personen blijven. De schrijver haalt in Yva Richard | L’âge d’or du fétichisme veel boven water over het assortiment en de nadagen van de firma (die vermoedelijk stilletjes werd opgedoekt in of rond 1943), maar over wie nou precies de twee drijvende krachten daarachter waren, moet hij het antwoord schuldig blijven.

Mogelijk dat Dupouy daar sinds de publicatie van het boek ondertussen al meer over weet, wat een journalistieke missie naar zijn Parijse galerie en uitgeverij natuurlijk zonder meer zou rechtvaardigen. Geen idee overigens of hij daar ook nog in levenden lijve zou kunnen worden aangetroffen, want online vond ik geen informatie ter zake. Hoe dan ook: er vallen, met behulp van Yva Richard | L’âge d’or du fétichisme en internet, voorlopig nog volop rode draadjes en zijlijntjes te volgen die meer inzicht kunnen verschaffen in de Années Folles en de fotografie die dat tijdperk voortbracht. Wordt dus vervolgd.

*) Dupouy schrijft er niets over, maar ik las op internet ergens dat Nativa bij Yva Richard zou zijn begonnen als naaister in het atelier.