Liggend bloot met klok en kreukels

Dit was een dure aanschaf. De verkoper van deze print, uit het plaatsje Shawnee on Delaware (VS), rangschikte hem in zijn aanbod dan ook onder de art photo’s. Best begrijpelijk, want vrouwen die reclining ofwel gestrekt op een sofa, bed of canapé liggen, hebben natuurlijk hun beroemde pendanten in de schilderkunst. Laat je door je vent thuis vereeuwigen als Manets Olympia en met een beetje smaak en styling til je een gewone blootfoto op naar deftig artistiek naakt.

Er komen op veilingen regelmatig opnamen voorbij waarin de huis-, tuin – en keukenfotograaf en zijn model het opstapje naar dat niveau waagden. Op de aandoenlijkste foto’s in deze subcategorie is dan wel een doekje onder de billen van mevrouw gelegd, in de kennelijke bedoeling om de lakens niet vies te maken. Ik laat er verderop in dit stukje een foto van zien.

Deze mevrouw, zo vermeldde de fotohandelaar, werd ergens in de jaren vijftig als reclining nude geportretteerd. De maker van de foto heeft deze op zwaar barietpapier afgedrukt, wat de indruk moet versterken dat je hier niet zo maar naar het eerste de beste kiekje kijkt. Des te vreemder is het daarom dat hij aan de aankleding van de scène dan weer zo weinig aandacht heeft besteed. Zoals je op kunstige doe-het-zelf-blootfoto’s wel vaker ziet, nam ook deze fotograaf het niet zo nauw toen hij de set van een egale achtergrond voorzag. Veel mannen hielden het daarvoor op een lap stof, die ze dan bijvoorbeeld over de gordijnrails hingen.

Deze blootfotograaf koos voor papier of karton, zonder acht te slaan op de butsen en vouwen die er, al dan niet door eigen toedoen, in kwamen of toch al zaten. Persoonlijk zie ik in die achtergrond een heel ouwe kont, maar het kan ook zo maar zijn dat de blootfotograaf er zelf een rotswand mee wilde verbeelden, of dat al die kreukels de suggestie van marmering moesten wekken.

Wat die klok extra aan het beeld toevoegt, is me nog een raadsel. Niet uitgesloten dat hij daar alleen is staat om haar achterste aan onze ogen te onttrekken. Maar het kan net zo goed zijn dat we er een symbolische of kunstzinnige betekenis aan moeten toekennen, zoals Man Ray in ‘Le Violon d’Ingres’ de f-gaten van een viool op de rug van Kiki de Montparnasse afbeeldde. Ik heb op andere blootfoto’s van amateurs namelijk ook al eerder vrouwen gezien met een wekker voor hun kruis. Welk boek van Haruki Murakami kun je het best erbij pakken als je om wat magisch-realistische input verlegen zit?

Is dit wel een klok trouwens? Hij is zo plat dat je er geen uurwerkje achter vermoedt, en bovendien lijken de wijzers op de plaat geschilderd en zich dus niet te kunnen voortbewegen. Was het gewoon een wandbord dat het eerst voor het grijpen was in de slaap- of woonkamer, en was het op haar uitdrukkelijk verzoek dat hij dat eerst van de muur haalde voordat er mocht worden gefotografeerd? Denk vooral even mee. (En sorry voor al die vraagtekens in dit stukje, hè; aan de antwoorden wordt gewerkt.)