Een blootfoto met een siamees? Dan moeten de sixties aangebroken zijn

Toch een Ed van der Elsken-lookalike. Atelierfoto van een anonieme fotograaf, 1969

Verbazingwekkend hoe weinig foto’s ik tot dusver uit de jaren zestig en zeventig ben tegengekomen. Dat was toch het tijdperk van de bevrijding van de vrouw, van de seksuele revolutie en van de hippies. Dus je zou veronderstellen dat al die coming out’s toch een aantoonbaar effect hebben gehad op de hoeveelheid en het type blootfoto’s die mensen toen van elkaar maakten, en het gemak waarmee die eventueel aan de openbaarheid werden prijsgegeven.

Als ik bedenk dat er indertijd amper aanstoot werd genomen aan een PSP-verkiezingsaffiche met daarop een naakte vrouw (en een koe), dat niemand ervan opkeek als je met blote borsten op een popfestival rondliep, en dat het in verlichte kringen ook helemaal niet uitzonderlijk was om thuis een artistieke, maar verder niets verhullende blootfoto van jezelf boven de leefkuil te hebben hangen, dan is het best raar dat ik uitgerekend uit deze periode tot dusver relatief weinig foto’s op veilingen vind. Ik meende kennelijk ten onrechte de ene ‘Ed van der Elsken’ na de andere te kunnen opduikelen.

De Rembrandt boven de schouw en de rest van het interieur zouden een andere indruk kunnen wekken, maar gelet op de haardracht van de vrouw en de siamees durf ik de bewering wel aan: blootfoto uit de jaren zestig of zeventig

Een academisch verantwoorde verklaring daarvoor schud ik niet uit mijn mouw, al tover ik daar net zo gemakkelijk wel een paar wilde theorieën uit tevoorschijn. Bijvoorbeeld die dat vrije seks en publiek bloot mogelijk zó vanzelfsprekend waren voor de generatie babyboomers dat intieme foto’s van eigen hand aan al die paradijselijkheid niets meer konden toevoegen. Als iedereen iets doet omdat het kan en mag, is de lol er tenslotte gauw vanaf. Ik vermoed dat ik juist uit de decennia vóór de sixties en de seventies op zo veel fotografische doe-het-zelf-erotiek stuit omdat het genre indertijd nog floreerde bij de gratie van het maatschappelijke taboe erop .

Doordat natuurlijk niet iedereen toen als exponent van de Beat Generation kon worden beschouwd en het gedachtegoed van de flowerpower was toegedaan, is het aannemelijk dat ik veel te selectief zoek en kijk naar blootfoto’s die emblematisch zouden zijn voor dit era. 

Nee, niet iedere ontklede vrouw had toen bloemen in het haar, Wim. Nee, ze hadden ook niet allemaal Grace Slick-kapsels en kralenkettingen om. En nog maar eens nee: het was waarschijnlijk ook heus niet zo dat de blootfoto’s die mannen toen van hun vrouw of vriendin maakten per definitie iets lievigs moesten uitstralen.

Dit zijn alvast enkele blootfoto’s die wél aan die stijlkenmerken voldoen.