De verzamelcategorieën

Hoe meer foto’s er thuis door de brievenbus glijden, hoe meer de vraag zich aan je opdringt. Leuk, zo’n collectie opbouwen, maar op wat voor manieren kun je er nou enige ordening in aanbrengen?

Toen ik in het najaar van 2017 intussen meer dan 100 blootfoto’s her en der had aangekocht, werd het hoog tijd om eens constructief over categorieën te gaan nadenken.

Een indeling naar het tijdperk waarin ze gemaakt werden, is knap ondoenlijk. Vrijwel alle foto’s zijn niet alleen anoniem maar ook ongedateerd, en ik acht me er (nog) niet toe in staat om aan de hand van toegepaste techniek, stijl, kleding, interieur e.d. te bepalen of een foto uit 1890 dan wel uit 1910 komt. Foto’s uit de jaren twintig, dertig en veertig van de 20-ste eeuw zijn minstens zo moeilijk van elkaar te onderscheiden. Opnieuw: tenminste voor mij.

Los hiervan streef ik ook op zo’n manier niet naar compleetheid, naar een volledige tijdlijn. Ik ben geen wetenschapper, niet bezig met een doortimmerde scriptie over het onderwerp, noch heb ik de ambitie om tot de John Szarkowsky van de blootfotografie uit te groeien.

Voorlopig is het al mooi genoeg als ik een paar in het oog springende tijdvakken in het genre kan herkennen en benoemen. Zoals die van de pictorialisten en symbolisten, die van Freikörper Kultur (FKK) en andere naturistische stromingen in Duitsland, de jaren van de ‘body art’ en de hoogtijdagen van de (privé-)postkaart.

Niettemin kies ik vooralsnog voor een paar andere kapstokjes. In plaats van er alleen maar stromingen en tijdsbeelden als de hierboven genoemde aan op te hangen, wil ik dat ze ook de situaties rangschikken waarin, binnen het privédomein, blootfoto’s werden gemaakt.

Ik kwam op de volgende categorieën: Geschiedenis, Doe het dan voor mij, De creatieve blootfotograaf, For his eyes only, Gelegenheden die erom vragen, De stiekeme blootfotograaf, en Happy endings.

Per categorie zal ik nog toelichten wat voor foto’s ik daaronder vind vallen.

Deze gekozen invalshoek draagt ertoe bij dat je door de historie van het genre heen veel opmerkelijke parallellen kunt ontdekken.  Mijn vrouw kijkt er niet van op of om, maar ik des te meer. Want, verdomd, het is echt waar: alle mannen willen hetzelfde. Zéker ook in hun hoedanigheid als blootfotograaf. Daarop hebben de tijd en de beschaving dus nóóit vat gekregen.