De flapper

Porno uit de ouwe doos is op fotoveilingen nog in ruime mate voorradig. Tegen niet al te hoge kosten, zeg vanaf een euro of zes per afdrukje, tik je probleemloos een reeks vieze plaatjes uit de jaren veertig, vijftig en zestig van de vorige eeuw op de kop. Al snel genoeg zullen ze je alleen nog maar verbazen door al die harigheid waar mannen en vrouwen zich vroeger bij het bedrijven van de liefde doorheen moesten worstelen.

Het gros van dat aanbod lijkt voor blaadjes of voor particuliere verkoop onder de toonbank te zijn gefabriceerd. Niet interessant dus als je, zoals ik, op zoek bent naar foto’s waarvoor mensen om privéredenen, en doorgaans ook in hun eigen vertrouwde omgeving, bloot (of anderszins verleidelijk) poseerden.

In het Do It Yourself-genre van de erotiek vind je in de categorie ‘man-fotografeert-vrouw’ ook nog gemakkelijk van alles. Nou ja, ‘van alles’: de rechttoe-rechtaan snapshots overtreffen de fantasievollere varianten op het thema talloze malen. Voor de meerderheid van de makers volstond het dat een geliefde zich voor een enkele seconde bloot vertoonde, haar benen even wijd deed, of geheel of gedeeltelijk ontkleed op het bed of de bank ging liggen. (Of, oké, zij wilde gewoon niet meer.)

Ook op foto’s die het van niets anders dan kutten, tieten en konten willen hebben, raak je daarom snel uitgekeken. Omdat ze home made zijn, zijn ze doorgaans duurder dan het commerciële spul. Het epitheton ‘amateur’ oefent nou eenmaal als vanouds een onweerstaanbare aantrekkingskracht uit op liefhebbers van andermans bloot. De samenstellers van een site als YouPorn zullen het kunnen beamen.

Meer vlees, meer inspiratie

Na een klein fortuin te hebben uitgegeven aan een brede waaier van WYSIWYG-bloot uit alle tijden en van windstreken, heb ik me voor 2019 voorgenomen alleen nog veel geld te willen spenderen aan foto’s die wat meer context, esprit, verwondering en betovering bieden – en daarmee inspiratie voor verhalen.

Daar zitten klaarblijkelijk meer fotoverzamelaars wereldwijd voor op het vinkentouw, want de bedragen voor de portretjes en kiekjes die ik in dit verband onmisbaar voor mijn collectie acht, kunnen zo maar tot tweehonderd euro oplopen. Ja hoor, begon ik ook eens aan een hobbytje.

De duurste foto’s in de blootfotografie zijn, zo leert de ervaring, die van de flappers. Als ze al op veilingen voorbijkomen, wordt er door handelaren de hoofdprijs voor gevraagd. Tel erbij op dat negen-komma-negen van de tien flappers zich nóóit bloot hebben laten fotograferen, en er zou geen enkele aanvechting moeten zijn om toe te happen.

Toch vind ik dat ik ook een flapper in mijn ‘ouwe doos’ moest hebben. Als je in cultuurhistorisch perspectief iets over de geschiedenis van de blootfotografie in huis, tuin, bed, bad, strand & keuken denkt te kunnen beweren, kan de flapper niet buiten beschouwing blijven. In emancipatoire zin was ze een bijzonder fenomeen.

That’s the bee’s knees!

Wat is een flapper? Ik had tot voor twee jaar geleden werkelijk geen idee. Dat zal voor een heleboel meer mensen gelden. Pas als je de term op afbeeldingen googelt, snap je wat voor vrouw ermee wordt bedoeld . Vervolgens levert onder andere Wikipedia er het signalement bij:

De flapper, of in het Frans ook wel de garçonne, was in de jaren het archetype van een nieuwe generatie zelfbewuste vrouwen die hun haren kort knipten in een bobkapsel, naar jazz luisterden en minachtend deden over dat wat toentertijd als acceptabel en gangbaar gedrag werd gezien.

Flapper-girls droegen zware make-up, korte rokken, dronken stevig, rookten, reden auto en gingen makkelijker dan gangbaar om met seks. Ze hadden iets uitdagends, brutaals en provocerends. Sociale en seksuele normen werden over het algemeen aan de laars gelapt. Tegenover mannen hadden ze een voor die tijd ongekend geëmancipeerde houding. Ook waren zij belangrijk voor de ‘coming-out’ en emancipatie van lesbiennes. De Franse schrijver Victor Margueritte  schreef er in 1922 de spraakmakende roman La Garçonne over.

Flapper stond op een gegeven moment model voor een volledig nieuwe modestijl die onder andere het einde van het korset betekende en de opkomst van de panty. De flappers werden ook nadrukkelijk geassocieerd met een nieuwe stijl van dansen, meer in het bijzonder met de charleston. De flapper-girls hadden ook een eigen taalgebruik (‘slang’), met geheel eigen woorden en uitdrukkingen, zoals snugglepup (een man die vaak feestjes bezoekt), barney-mugging (sexy),  That’s the bee’s knees  (dat is geweldig) en That’s so Jake. 

De flapper-stijl ontstond in de jaren twintig in de Verenigde Staten tijdens de periode van de drooglegging, in illegale bars (speakeasy’s). De flapper-levensstijl werd mede dankzij actrices en filmsterren vooral populair in Engeland en de VS. Met de Grote Depressie verdwenen ze geleidelijk van het toneel.

Vreemd dat van flappers die toch ‘gemakkelijker dan gangbaar’ omgingen met seks, zo weinig blootfoto’s bewaard zijn gebleven. Zeker afgezet tegen de vrijmoedigheid die ‘gewone huisvrouwen’ en geslachtsgenoten uit Lebensraum-beweging en de Frei Körper Kultur in Duitsland (meer daarover hier en hier) in de decennia daarvoor al voor de camera aan de dag legden.

Anders dan op ingekleurde postkaarten en ander erotisch massadrukwerk ben ik in elk geval nog op geen exponent van het verschijnsel gestuit die voor een foto méér durfden dan het optrekken van een (best wel lange) rok. Of die  voor hun blootfotograaf iets anders in petto hadden dan alleen een zéér lichtdoorschijnend badkostuum, zoals op bovenstaande foto. Maar hé, ik klaag niet. Ik heb mijn flapper.