Bloot tot en met die verrukkelijke knieën

Een enkele foto die ik via een veiling aankoop, valt uiteindelijk niet in mijn brievenbus. Kwijtgeraakt of verdonkeremaand bij de posterijen, of nooit verstuurd door degene bij wie ik hem aanschafte – wie zal het zeggen? De wet van Murphy wil dan altijd dat het om een foto gaat die een van de kroonjuwelen in mijn verzameling had moeten vormen, dus reken maar dat ik er nachtenlang van wakker lig wanneer ik hem op zo’n lullige manier ben misgelopen.

Deze foto was ook heel lang onderweg, maar verdomd: op een grijze herfstochtend is er dan toch ineens dat envelopje uit het plaatsje Nashua in New Hampshire. Het in pakpapier van de Walgreen Drugstore opgevouwen printje is nog iets uitgebleekter dan ik op grond van de thumbnail van de verkoper vermoedde, maar dat doet aan mijn blijdschap weinig af.

Terwijl het soms lijkt alsof de halve wereld op een en dezelfde soort foto’s jaagt, is klaarblijkelijk niemand dit fantastische portretje opgevallen. Als blootfoto’s niet als zodanig (nude, naked, akt, nackt, nudo, etc) op veilingen worden aangeprezen, kun je met een heel andere zoektocht door het aanbod soms alsnog op iets bijzonders in het genre stuiten. Dat was het geval bij deze foto. 

Hoe oud zal hij zijn? Ten minste honderd jaar, schat ik. Is het een T-Ford waarvoor ze poseert? Enige kennis van vroege automobielen zou me nu van pas komen, maar dan nóg: veel meer dan een stukje van de zijkant, het stuur en de treeplank van de wagen is er niet als houvast.

Over de schoentjes, de kousen en brillen die vrouwen tussen, zeg, 1900 en 1930 droegen, weet ik ook weinig of niets. Eventueel kan het formaat van het afdrukje (ongeveer 5 bij 8 cm) iets zeggen over het type tweeoog-camera dat voor de foto werd gebruikt. Maar de modellen volgden elkaar in die periode zo snel op dat de negatiefformaten waarmee ze werkten onderling niet steeds heel erg zullen hebben verschild.

Eerst maar eens genieten van wat de opname wél allemaal prijsgeeft. De maker ervan staat er ook zelf op, wat je op historische blootfoto’s zo goed als nooit ziet. De vrijmoedigheid en joligheid die zij, nota bene buiten, aan de dag legt, lijken me ook a-typisch voor het tijdvak waarin de foto gemaakt is.

Rond de eeuwwisseling was bloot poseren nog veelal een ernstige zaak. Zo’n foto moest ofwel kunst zijn ofwel een ‘eenheid met de natuur’ symboliseren. Pas in de Roaring Twenties werden de zeden ook onder de huis-, tuin- en keukenfotografen en hun modellen wat losser. Zou deze foto dan uit dat decennium zijn? En bijkomende kwestie: wanneer begonnen vrouwen eigenlijk met het scheren van hun oksels?

Ook apart: ze is niet alleen jolig en toegeeflijk voor dat ene snelle plaatje dat haar vent van haar mag schieten. Logisch misschien dat je je voor zo’n snapshot je beha uitdoet en je onderjurk even naar beneden laat zakken. Maar waarom dan die kousen ook nog afgerold? Staat er ook nog na deze blootfoto nog iets te gebeuren? Of waren onbedekte knieën ook toen nog net zo verleidelijk om naar te loeren als in de halve eeuw daarvoor?