Andere tijden

In tijd gemeten kwamen deze twee foto’s betrekkelijk kort na elkaar in omloop, zeg: ten hoogste tien tot twintig jaar. De linkerfoto dateert vermoedelijk uit de periode 1910-1920, de andere zeer waarschijnlijk uit de jaren dertig. Allebei zijn het studiofoto’s van Parijse origine, en daarmee houden de overeenkomsten wel zo’n beetje op.

Jazeker, ze hebben elk ook wel een onmiskenbaar erotische component. Maar waar de linkerfoto louter was bedoeld om liefhebbers van pikante plaatjes (en met gevoel voor humor!) te prikkelen, had de rechter ook nog een bijkomende functionele bedoeling: vrouwen (of hun minnaars) moesten die van een of ander dierenvel gemaakte shorts kopen.

Maar het grootste verschil tussen beide is natuurlijk de wijze waarop de modellen in beeld werden gebracht. Waar de een nog louter als lustobject ten tonele werd gevoerd, stond de ander symbool voor ‘de Nieuwe Vrouw’ die in de jaren twintig en dertig haar intrede in de film, de fotografie, de reclame en ook in het straatbeeld deed: vrijmoedig, zelfbewust en ongenaakbaar. Het was een ongekend maatschappelijk, emancipatoir en cultureel fenomeen in dat tijdperk. Ik heb er uitgebreid over geschreven in mijn boek For Your Eyes Only.

Foto een is mogelijk gemaakt door een van de gebroeders Biederer of door een lid van het anonieme Grundworth-collectief. Foto twee is van de hand van een van de Diana Slip-fotografen (Brassai, Schall, Moral of Krull) en een heliogravure.