

Van de handelaren van wie ik mijn foto’s koop, neemt slechts een klein deel de moeite er een omschrijving van het gebodene aan toe te voegen. Doorgaans volstaat deze minderheid met wat informatie over de staat van de print, de dia of het negatief, de afmetingen ervan, de authenticiteit van het onderhavige exemplaar (original, vintage, RP*, RPPC*, real amateur, etc) en een ruwe schatting (‘1900’s-1940’s’) van het tijdperk waarin het is gemaakt.
Een enkeling maakt er meer werk van en vertelt waar hij of zij de afbeelding vandaan heeft. Car sale, garage sale, doos op de rommelmarkt, nooit opgehaald bij een printshop, aangekochte collectie, etc. Maar nóóit lees je zoiets als ‘uit eigen familiebezit’ of ‘risqué* portret van mijn overgrootmoeder in haar beste dagen’.
Dat impliceert dus dat ik er bij de aanschaf van een blootfoto-met-bijschrift vanuit moet gaan dat de verkoper ook maar een slag slaat naar wie en wat erop te zien is en onder welke specifieke omstandigheden de opname is gemaakt. En daar drapeer ik mijn eigen interpretatie van die foto en de bijbehorende tekst dan soms dus nog overheen.
‘Drunk’ op het aanrecht
Interessante materie in dit geval zijn oude blootfoto’s waarop drank in het spel is, zoals die hier helemaal boven aan dit stukje. Ik kocht ze van een antiquaar die erbij vermeldde dat ze uit de 30s dateren en ze van het trefwoord beschwipst had voorzien, wat in het Duits voor ‘aangeschoten’ blijkt te staan.
Kan, kán. Voor hetzelfde geld echter zal de vrouw op de foto voorafgaand en tijdens deze sessie hooguit een scheutje uit de fles hebben ingeschonken, of was ze juist ladderzat. Maar wat ze bij die gelegenheid ook aan glaasjes achterover mag hebben gekieperd: heeft het één (de alcohol) geleid tot het ander (dit tamelijk ontremde serietje)? Er zijn boekenkasten vol geschreven met beschouwingen over de verschillende manieren waarop foto’s kunnen liegen, en alleen al met de titel boven dit stukje begeef ik me derhalve op glad ijs.

Toch kan ik ook veilig stellen dat blootfoto’s die een zichtbaar verband leggen met alcohol over het algemeen grappig zijn. Het snapshot van de vrouw die zich ‘drunk’ boven op het aanrecht liet vereeuwigen, zal de uitzondering zijn die de regel bevestigt. Het zal niet verbazen dat ze alle losser, hupser, ondeugender en uitdagender zijn dan overige portretten in het genre. En, ook niet verkeerd, dat er bij het maken ervan gelachen is.
In iets mindere mate kun je over blootfoto’s waarop een vrouw rookt ook wel beweren dat hun uitstraling erdoor verandert. Met een sigaret in haar hand, mond of in de directe nabijheid staat of ligt ze er dan ook ineens een stuk laconieker bij.

Terzijde: als je dagelijks maar genoeg bruine en vergeelde foto’s aan je voorbij ziet trekken, krijg je onwillekeurig de indruk dat de wereld er tachtig, honderd jaar geleden ook in die sombere kleuren bij lag. En dat het er voor de mensen die haar bevolkten vaak ook maar een grauwe boel was. Wat een opluchting dan om tussen de blootfotootjes die ze zich af en toe veroorloofden óók meer of minder liederlijke plaatjes in dat genre te zien.
‘Kijk!’, zeg ik op zulke momenten tegen mijn eigen vrouw. ‘Vroeger deden ze dat ook gewoon op een gezapige zondagmiddag. Even wat met elkaar keten met de camera en met ook gezellig wat te drinken erbij!’
‘Ja, vroeger’, is dan steevast haar antwoord, ‘je zegt het al: dat was vróeger!’
*RP = reproductie van een originele foto | *RPPC = Real Photo Post Card, foto die ook amateurfotografen op postkaartpapier konden (laten) afdrukken, en die dan in de regel voor privégebruik bleef | *risqué = de internationaal gebezigde veilingterm voor erotische foto’s die wat meer laten zien dan soft-bloot; vaak in samenhang met door amateurs gemaakte foto’s.